باز در عرش برین بانگ غم و زاری شد

اگر  غلوها ، تحریف ها و اشتباهات تاریخی که در عزاداری ها رخ می دهد را نادیده بگیریم ، می رسیم به حسن مشترک تمام عزاداری های دنیا که همان نمایاندن خوبی ها و بدی هاست .

***

  و شاید نیاز به گفتن نباشد که عزاداری  هر چند نمایشگر یک قضیه باشد باز هم با تاثیر از فرهنگ وآداب آن منطقه ویژگی های خاص خود را داراست . این نوحه تقریبا در تمامی نواحی ایران با نواهای مختلف  خوانده می شود :

     فردا حسین سر می دهد        عباس و اکبر می دهد 

     شش ماهه اصغر می دهد     هم عون و جعفر می دهد

  ولی وقتی نوای بندری محرابی را در منبر (حسینیه ) کرتی می شنوی حس می کنی که باید تکان بخوری ! یک تکان روحی ،ذهنی و جسمی . حسی که جدای از محتوای معنوی و اعتقادی آن بسته به موسیقی  قوی آن است.

  سینه زنی ها در جنوب ایران شباهت های زیادی به هم دارند ولی به جز تفاوتهایی که در حرکت بدن و قدم ها دیده می شود . فرق اساسی سینه زنی هرمزگان با دیگر مناطق سر ضرب بودن آن است  . در اینجا ضرب حتی از لهجه و محتوا هم مهمتر است .در دیگر جاها مثلا خوزستان تکیه بر حزن آور تر بودن نوحه بیشتر است ولی در هرمزگان ضرب ، تکنیک و گام بالای صدای نوحه خوان در درجه اول اهمیت قرار دارد . یک ضرب آهنگ معنوی .

  والبته درهمین هرمزگان هم تفاوتهایی دیده می شود . سینه زنی بندرعباس با میناب و رودان یکی نیست . و حتی در این تفاوتها در منبرهای بندرعباس هم دیده می شود .

منبر کرتی

  منبر کرتی برگذار کننده بهترین و منسجم ترین مراسم سینه زنی در بندرعباس بوده .حضور نوحه خوانان ماهر ، یک بانی خوش برخورد و با سیاست به نام خالو عیسی و نیز همیت کسانی که همیشه یک پای ثابت مراسم هستند ، باعث این امر بوده است .منبر کرتی را  به علت وجود درخت کرتی بزرگ و کهنسال  میان آن از قدیم به این نام خوانده اند . در ابتدا مراسم تعزیه خوانی هم در این منبر اجرا می شد که بعلت بروز مشکلاتی از خیر آن گذشتند. ولی کمی آنطرف تر در منبر گپ برادر ناتنی خالو عیسی یعنی ملا ممد ( محمد ژیانفر )  ، حساسیت زیادی در اجرای تعزیه دارد . بطوری که تعزیه منبر گپ پر بیننده ترین تعزیه بندرعباس است .

    تعزیه هم موسیقی خاص خود را دارد . موسیقی سازی که کاملا حال و هوای بومی به خود گرفته است.این موسیقی در صحنه های مربوط به نبرد ها تعزیه را همراهی می کند و البته شاخص ترین نقش موسیقی در جلسه ای است که حنابندان  حضرت قاسم برگذار می گردد . موسیقی آوازی آنهم علاوه بر موسیقی نواحی ، مبتنی بر موسیقی آوازی در ردیف دستگاهی می باشد . که امروزه هیچ کدام آنها به شکل صحیحی توسط شبیه خوانان جوان رعایت نمی شود و اغلب آنان با یک نوای من در آوردی نسخه هایشان را می خوانند . شبیه خوانان قدیمی ، مشکلات روزمره زندگی و نداشتن تمرین کافی را دلیل این امر می دانند .

   البته ایرادات زیادی از قدیم بر تعزیه گرفته اند که مهم ترین آنها مساله حنابندان قاسم است که اغلب علمای تشیع آنرا رد کرده اند ولی بانیان تعزیه حاضر نیستند این واقعه خیالی را از تعزیه حذف کنند . حنابندان قاسم زیباترین جلسه  تعزیه است که بسیاری را  تحت تاثیر قرار می دهد .

***

  از هر چه بگذریم همین که عده ای هنوز برای این مسائل مذهبی ،فرهنگی اهمیت قائل هستند و در برگزاری هر چه بهتر آن تلاش می کنند . خود جای تقدیر فراوان دارد .

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد